
Hełm ochronny w miejscu pracy: oznakowanie BHP
Hełm ochronny w miejscu pracy – jakie oznakowanie stosuje się, by ostrzegać o zagrożeniach i wskazywać konieczność stosowania środków ochrony głowy?
Stosowanie środków ochrony indywidualnej
W miejscach, gdzie istnieje ryzyko urazów mechanicznych głowy, stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, w tym np. hełmów ochronnych, jest nie tylko zalecane, ale obowiązkowe.
Zgodnie z przepisami środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane w sytuacjach, kiedy nie można uniknąć zagrożeń lub nie można ich wystarczająco ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy.
Hełm ochronny to rodzaj nakrycia głowy wykonanego z tworzywa sztucznego lub kompozytów. Zadaniem hełmu jest ochrona czaszki przed różnego typu zagrożeniami, najczęściej przed uderzeniami, spadającymi przedmiotami lub porażeniem prądem.
Zagrożenia i niebezpieczeństwo urazów głowy a hełm ochronny w pracy
Hełm ochronny w pracy powinien być stosowany w przypadku następujących zagrożeń:
- spadające lub wyrzucone przedmioty, zderzenia z przeszkodami, strumienie pod wysokim ciśnieniem – narażone są m.in. osoby pracujące na budowach, przy wykopach i przy robotach drogowych, przy stawianiu szkieletów konstrukcji, przy obsłudze załadunków, w transporcie i w magazynach, przy urządzeniach i maszynach, przy montażu i demontażu rusztowań, przy wyburzaniu, w przemyśle leśnym;
- upadki na skutek poślizgnięcia – ryzyko stwarza praca na śliskich powierzchniach lub roboty w wilgotnym środowisku, tego typu zagrożenie może występować na budowach, w przemyśle spożywczym, ogrodnictwie, rybołówstwie, podczas pracy przy różnego rodzaju konstrukcjach;
- upadki z wysokości – narażone są m.in. osoby pracujące na rusztowaniach, masztach, dachach, powierzchniach pionowych lub nachylonych, także pracujące w szybach i kanałach ściekowych, na drabinach, w kabinach wysokich dźwignic;
- porażenie prądem – przy takim zagrożeniu konieczne jest stosowanie specjalnych hełmów elektroizolacyjnych, zagrożenie może występować przy pracach związanych z elektryką, np. podczas konserwacji urządzeń, budowy budynków.
Hełm ochronny w pracy – jakie znaki wskazują na konieczność stosowania ochrony głowy?
Znaki BHP ostrzegają o zagrożeniach występujących lub mogących występować w danym miejscu i informują o konieczności stosowania ochrony głowy.
Znaki nakazu BHP: nakaz stosowania ochrony głowy. Okrągłe znaki. Na niebieskim tle znajduje się piktogram wyrażający napis.


Znaki ostrzegawcze BHP, np.:
- ostrzeżenie przed uderzeniem w głowę,
- niebezpieczeństwo upadku,
- ostrzeżenie przed śliską powierzchnią,
- ostrzeżenie przed wiszącymi przedmiotami,
- ostrzeżenie przed spadającymi elementami,
- niebezpieczeństwo potknięcia się.






Znaki ostrzegawcze BHP to trójkątne znaki z żółtym tłem i czarną obwódką. Na żółtym tle znajduje się czarny piktogram reprezentujący zagrożenie, w tym wypadku związane z ryzykiem urazu głowy.
Można stosować również znaki nakazu i znaki ostrzegawcze z opisem. Wówczas pod piktogramem znajduje się napis doprecyzowujący znaczenie znaku.
Oznakowanie miejsca pracy
Znaki BHP związany z ochroną głowy powinny być umieszczone w widocznych i łatwo dostępnych miejscach, np. przy wejściu (lub wejściach) na teren niebezpieczny, przy rusztowaniach, przy maszynach i urządzeniach. Oznaczenia powinny być czytelne i dobrze oświetlone. Stosowanie znaków zgodnych z międzynarodowymi normami gwarantuje ich czytelność i skuteczność przekazu. Znaki BHP stosowane w miejscach pracy powinny spełniać wymagania normy ISO 7010.
Prawidłowe oznakowanie w miejscu pracy:
- zwiększa świadomość zagrożeń,
- przypomina o konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej, np. hełmów ochronnych,
- zmniejsza ryzyko wypadków.
Hełm ochronny w pracy – FAQ
Nie, obowiązek noszenia hełmu dotyczy zwykle pracowników wykonujących prace w miejscach, gdzie istnieje ryzyko urazu głowy, np. na budowach, na wysokościach, w halach przemysłowych, w magazynach. Warto pamiętać, że środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane, jeśli zagrożeń nie można wyeliminować w inny sposób.
Do wskazania, że pracownicy powinni stosować ochronę głowy, stosuje się znak nakazu BHP. Jest to okrągły znak, na niebieskim tle znajduje się biały piktogram – głowa z kaskiem. Występują również znaki z opisem, wówczas pod piktogramem znajduje się krótki napis, np. chroń głowę.
Czy pracodawca musi zapewnić kaski ochronny?
Tak, jeśli zagrożeń nie można wyeliminować w inny sposób, pracodawca musi bezpłatnie zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej.