Hełm ochronny w miejscu pracy: oznakowanie BHP

Hełm ochronny w miejscu pracy: oznakowanie BHP

9 lipca 2025

Hełm ochronny w miejscu pracy – jakie oznakowanie stosuje się, by ostrzegać o zagrożeniach i wskazywać konieczność stosowania środków ochrony głowy?

Stosowanie środków ochrony indywidualnej

W miejscach, gdzie istnieje ryzyko urazów mechanicznych głowy, stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, w tym np. hełmów ochronnych, jest nie tylko zalecane, ale obowiązkowe.

Zgodnie z przepisami środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane w sytuacjach, kiedy nie można uniknąć zagrożeń lub nie można ich wystarczająco ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy.

Hełm ochronny to rodzaj nakrycia głowy wykonanego z tworzywa sztucznego lub kompozytów. Zadaniem hełmu jest ochrona czaszki przed różnego typu zagrożeniami, najczęściej przed uderzeniami, spadającymi przedmiotami lub porażeniem prądem.

Zagrożenia i niebezpieczeństwo urazów głowy a hełm ochronny w pracy

Hełm ochronny w pracy powinien być stosowany w przypadku następujących zagrożeń:

  • spadające lub wyrzucone przedmioty, zderzenia z przeszkodami, strumienie pod wysokim ciśnieniem – narażone są m.in. osoby pracujące na budowach, przy wykopach i przy robotach drogowych, przy stawianiu szkieletów konstrukcji, przy obsłudze załadunków, w transporcie i w magazynach, przy urządzeniach i maszynach, przy montażu i demontażu rusztowań, przy wyburzaniu, w przemyśle leśnym;
  • upadki na skutek poślizgnięcia – ryzyko stwarza praca na śliskich powierzchniach lub roboty w wilgotnym środowisku, tego typu zagrożenie może występować na budowach, w przemyśle spożywczym, ogrodnictwie, rybołówstwie, podczas pracy przy różnego rodzaju konstrukcjach;
  • upadki z wysokości – narażone są m.in. osoby pracujące na rusztowaniach, masztach, dachach, powierzchniach pionowych lub nachylonych, także pracujące w szybach i kanałach ściekowych, na drabinach, w kabinach wysokich dźwignic;
  • porażenie prądem – przy takim zagrożeniu konieczne jest stosowanie specjalnych hełmów elektroizolacyjnych, zagrożenie może występować przy pracach związanych z elektryką, np. podczas konserwacji urządzeń, budowy budynków.

Hełm ochronny w pracy – jakie znaki wskazują na konieczność stosowania ochrony głowy?

Znaki BHP ostrzegają o zagrożeniach występujących lub mogących występować w danym miejscu i informują o konieczności stosowania ochrony głowy.

Znaki nakazu BHP: nakaz stosowania ochrony głowy. Okrągłe znaki. Na niebieskim tle znajduje się piktogram wyrażający napis.

Znaki ostrzegawcze BHP, np.:

  • ostrzeżenie przed uderzeniem w głowę,
  • niebezpieczeństwo upadku,
  • ostrzeżenie przed śliską powierzchnią,
  • ostrzeżenie przed wiszącymi przedmiotami,
  • ostrzeżenie przed spadającymi elementami,
  • niebezpieczeństwo potknięcia się.

Znaki ostrzegawcze BHP to trójkątne znaki z żółtym tłem i czarną obwódką. Na żółtym tle znajduje się czarny piktogram reprezentujący zagrożenie, w tym wypadku związane z ryzykiem urazu głowy.

Można stosować również znaki nakazu i znaki ostrzegawcze z opisem. Wówczas pod piktogramem znajduje się napis doprecyzowujący znaczenie znaku.

Oznakowanie miejsca pracy

Znaki BHP związany z ochroną głowy powinny być umieszczone w widocznych i łatwo dostępnych miejscach, np. przy wejściu (lub wejściach) na teren niebezpieczny, przy rusztowaniach, przy maszynach i urządzeniach. Oznaczenia powinny być czytelne i dobrze oświetlone. Stosowanie znaków zgodnych z międzynarodowymi normami gwarantuje ich czytelność i skuteczność przekazu. Znaki BHP stosowane w miejscach pracy powinny spełniać wymagania normy ISO 7010.

Prawidłowe oznakowanie w miejscu pracy:

  • zwiększa świadomość zagrożeń,
  • przypomina o konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej, np. hełmów ochronnych,
  • zmniejsza ryzyko wypadków.

Hełm ochronny w pracy – FAQ

Czy każdy pracownik musi nosić hełm ochronny w pracy?

Nie, obowiązek noszenia hełmu dotyczy zwykle pracowników wykonujących prace w miejscach, gdzie istnieje ryzyko urazu głowy, np. na budowach, na wysokościach, w halach przemysłowych, w magazynach. Warto pamiętać, że środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane, jeśli zagrożeń nie można wyeliminować w inny sposób.

Jaki znak informuje o konieczności stosowania ochrony głowy?

Do wskazania, że pracownicy powinni stosować ochronę głowy, stosuje się znak nakazu BHP. Jest to okrągły znak, na niebieskim tle znajduje się biały piktogram – głowa z kaskiem. Występują również znaki z opisem, wówczas pod piktogramem znajduje się krótki napis, np. chroń głowę.


Czy pracodawca musi zapewnić kaski ochronny?

Tak, jeśli zagrożeń nie można wyeliminować w inny sposób, pracodawca musi bezpłatnie zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej.

Julita Krzemińska

Copywriterka z zawodu i z wyboru. Prywatnie pasjonatka hippiki, wielbicielka sztuki, nałogowa czytelniczka i zdeklarowana czechofilka. Sprawuje pieczę nad blogiem sklepu Znakowo.pl właściwie od początku jego istnienia. Aktywnie zgłębia wiedzę branżową, trzyma rękę na pulsie, śledząc zmieniające się przepisy. Kwestie związane z BHP, oznakowaniem przestrzeni i bezpieczeństwem ruchu drogowego mają przed nią coraz mniej tajemnic. Tworząc treści, dba nie tylko o ich warstwę merytoryczną, ale także o to, by były przystępne dla odbiorców i pomagały klientom w dokonywaniu świadomych wyborów.
Avatar
Artykuły mają jedynie charakter poglądowy. Nie stanowią wykładni prawa, nie mogą być traktowane jako profesjonalna porada prawna, ani nie mogą jej zastąpić.
Udostępnij: