Strefa czystego transportu – oznakowanie i przepisy
Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych daje możliwość wprowadzania na terenach gmin stref czystego transportu. Na razie jedynym polskim miastem, w którym działa taka strefa, jest Warszawa, ale od przyszłego dołączy do niej Kraków. Można przypuszczać, że z biegiem czasu będzie ich więcej. Czym jest strefa czystego transportu (SCT) i jakie znaki służą do jej oznakowania?
Strefa czystego transportu – oznakowanie
Do oznakowania strefy czystego transportu stosuje się znaki informacyjne D-54 i D-55.
- Znak D-54 „strefa czystego transportu” wskazuje początek SCT. Umieszcza się go na wszystkich wjazdach do strefy.
- Znak D-55 „koniec strefy czystego transportu” wskazuje wyjazd ze SCT. Umieszcza się na na wszystkich wyjazdach ze strefy.
Sposób ustanawiania i funkcjonowania SCT
SCT ustanawia się uchwałą rady gminy. Uchwała określa m.in. granice obszaru strefy czystego transportu i sposób organizacji ruchu w strefie. Strefa czystego transportu może być ustanowiona na czas nieoznaczony lub oznaczony nie krótszy niż 5 lat.
Strefa czystego transportu a normy NO2
W ustawie elektromobilności i paliwach alternatywnych znajduje się zapis wprowadzający obowiązek tworzenia SCT. Dotyczy to miast o liczbie mieszkańców większej niż 100 tys., w których oceny poziomów substancji w powietrzu wykazały przekroczenie średniorocznego poziomu dopuszczalnego NO2. Jeśli odnotowano przekroczenie norm, to od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym prezydent tego miasta otrzymał wyniki, rada gminy ustanawia w drodze uchwały strefę czystego transportu w tym mieście.
Strefa czystego transportu może zostać zniesiona, jeśli w danym mieście w kolejnych trzech latach pomiary nie wykazują przekroczenia średniorocznego poziomu dopuszczalnego dwutlenku azotu.
Jakie pojazdy mogą wjeżdżać do SCT?
Zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych w celu ograniczenia negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko na terenie gminy można ustanowić SCT obejmującą drogi, których zarządcą jest gmina, do której obowiązuje zakaz wjazdu pojazdów samochodowych innych niż:
- elektryczne,
- napędzane wodorem,
- napędzane gazem ziemnym,
- wyłączone na podstawie uchwały rady gminy (np. samochody spełniające określone normy emisji spalin).
Zakaz wjazdu do SCT nie obowiązuje autobusów szkolnych, autobusów zeroemisyjnych oraz specjalistycznych środków transportu sanitarnego. Do stref czystego transportu mogą wjeżdżać również inne pojazdy różnych służb, m.in.: policji, ABW, Inspekcji Transportu Drogowego, pojazdy rządowe i sił zbrojnych, pojazdy zarządców dróg (realizujące swoje zadania) i pojazdy z odpowiednimi oznaczeniami, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne.
Strefa czystego transportu – wjazd pojazdów innych niż spełniające normy
Ustawa wskazuje, jakie pojazdy mogą wjeżdżać do SCT. Jednocześnie daje radom gminy możliwość dopuszczenia wjazdu do strefy – w godzinach określonych w uchwale ustanawiającej SCT, w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia ustanowienia strefy – pojazdom innych niż wymienione w ustawie, pod warunkiem uiszczenia opłaty. Opłata za wjazd do strefy nie może być wyższa niż 2,50 zł za godzinę w przypadku opłaty jednorazowej i 500 zł w przypadku opłaty abonamentowej za jeden miesiąc. Co ciekawe, takie opłaty mogą być wykorzystane wyłącznie na potrzeby: oznakowanie SCT, zakupu tramwajów, autobusów zeroemisyjnych i innych środków transportu zbiorowego, finansowania wsparcia zakupu rowerów.
Oznakowanie pojazdów mogących wjeżdżać do strefy czystego transportu
W celu identyfikacji pojazdów uprawnionych do wjazdu do SCT rada gminy w uchwale ustanawiającej strefę czystego transportu określa sposób kontroli wjazdu do tej strefy:
- poprzez obowiązek oznaczenia samochodu nalepką umieszczoną w lewym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu lub
- za pomocą danych z centralnej ewidencji pojazdów.
Nalepkę wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta za opłatą, która nie może być wyższa niż 5 zł. Oznaczenie naklejką nie jest wymagane, jeśli pojazd oznaczony jest tablicami rejestracyjnymi wskazującymi na rodzaj wykorzystywanego paliwa lub oznaczony jest naklejką o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 76 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym.
Strefa czystego transportu FAQ
Strefy czystego transportu muszą być utworzone w miastach o liczbie mieszkańców większej niż 100 tys., w których przekroczone zostały normy NO2 w powietrzu.
Do oznakowania strefy czystego transportu stosuje się znaki: D-54 informujący o wjeździe do SCT oraz D-55 wskazujący wyjazd ze SCT.
Tak, za wjazd nieuprawnionym pojazdem do strefy czystego transportu grozi mandat w wysokości do 500 zł.
