Aparat do płukania oka w apteczce pierwszej pomocy

Aparat do płukania oka – dlaczego warto zadbać, by był na wyposażeniu apteczki pierwszej pomocy?

Zagrożenia dla oczu w miejscu pracy

Zagrożenia dla oczu występują w wielu branżach i podczas wykonywania różnych prac. Do najczęstszych należą:

• cząstki stałe unoszące się w powietrzu (np. opiłki metali, pyły, odpryski, które mogą dostać się do oka podczas obróbki metalu lub drewna, wiercenia, kucia, rozbryzgi w cieczy);
• urazy mechaniczne (np. uderzenia narzędziem, upadek przedmiotu);
• substancje chemiczne (substancje, np. o działaniu żrącym, używane w laboratoriach, ale także powszechnie dostępne detergenty, środki czystości itp.);
• czynniki biologiczne (kontakt z czynnikiem biologicznym);
• promieniowanie i wysokie temperatury (promieniowanie UV, promieniowanie IR, odpryski rozgrzanego metalu).

W miejscach, gdzie występują zagrożenia dla oczu konieczne jest stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, takich jak np. okulary ochronne, gogle, przyłbice. Niestety, nawet podczas wykonywania z pozoru bezpiecznych prac ciało obce czy jakaś substancja mogą dostać się do oka, może też dojść do urazu mechanicznego. Co wtedy? Ważne, aby szybko udzielić pierwszej pomocy. W niektórych sytuacjach bardzo przydatny może być specjalny aparat do płukania oka.

Aparat do płukania oka

Aparat do płukania oka APO-1

Płyn do przemywania płukania oka PLUM

Aparat do płukania oka ZPO

Aparat do płukania to proste urządzenie, które umożliwia bezpieczne wypłukanie szkodliwego czynnika, np. ciała obcego, substancji drażniącej, zanim zdąży on wyrządzić trwałe uszkodzenia. Wypływający równomiernym strumieniem i pod odpowiednim ciśnieniem płyn (może to być woda lub roztwór soli fizjologicznej) oczyszcza oko intensywnie, a jednocześnie delikatnie dla gałki ocznej. Zastosowanie aparatu do płukania jest bezpieczniejsze niż manipulowanie palcami i pocieranie oka, efektywniejsze i znacznie wygodniejsze niż płukanie nad zlewem.

Sytuacje, w których przydaje się aparat do płukania oka:

• gdy do oka dostanie się substancja chemiczna,
• po kontakcie z niebezpiecznymi oparami,
• gdy do oka dostanie się ciało obce.

Jak używać aparat do płukania?

Jeżeli do oka dostanie się ciało obce lub substancja chemiczna, należy szybko zacząć przemywanie. Aparat znacznie to ułatwia. Wystarczy rozchylić powieki, przyłożyć do oka specjalnie wyprofilowaną końcówkę i skierować strumień płynu na gałkę oczną. Trzeba pamiętać o zabezpieczeniu zdrowego oka – płyn musi wypływać na zewnątrz, nie zanieczyszczając przy tym drugiego. Zaleca się intensywne płukanie, nawet 15–20 minut.

• Oczy można płukać wodą.
• Większość aparatów do płukania zawiera sól fizjologiczną – sterylny roztwór chlorku sodu (NaCl) o stężeniu 0,9%.
•  Uwaga! Jeśli do oka dostanie się zasada lub kwas zaleca się przemywanie oka buforowanym roztworem fosforanowym, który przywraca naturalne pH oka.

Jak postępować po opłukaniu oka?

Chociaż aparat pozwala zminimalizować zagrożenie związane z urazem lub dostaniem się do oka ciała stałego, niebezpiecznej substancji itp., warto zawsze pamiętać o konsultacji z okulistą.

• Jeśli do oka dostała się substancja żrąca należy płukać oko minimum 20 minut. Po zakończeniu płukania konieczna jest jak najszybsza wizyta u lekarza.
• Jeśli nie udało się wypłukać ciała obcego lub jeśli mimo płukania występuje dyskomfort i objawy takie jak np. ból, obrzęk, zaczerwienienie, łzawienie, zaburzenia widzenia – również konieczna jest wizyta u lekarza.
• Pamiętaj, że ostre przedmioty mogą spowodować uszkodzenia oka – jeśli do oka dostał się opiłek metalu, szkło itp., udaj się niezwłocznie do lekarza.

Apteczka pierwszej pomocy w pracy

Warto przypomnieć, że odpowiednio wyposażona apteczka pierwszej pomocy musi znajdować się w każdym miejscu pracy. wynika to przepisów. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ogólnych przepisów BHP pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do udzielania pierwszej pomocy. W szczególności powinien zapewnić:

• punkty pierwszej pomocy w oddziałach, w których wykonywane są prace powodujące duże zagrożenia wypadkowe lub wydzielanie się par, gazów, pyłów szkodliwych dla zdrowia – wyposażone w umywalki z ciepłą i zimną wodą oraz w niezbędny sprzęt i inne środki do udzielania pierwszej pomocy;
• apteczki w poszczególnych oddziałach zakładu pracy.

Jeżeli chodzi o liczbę, usytuowanie oraz wyposażenie apteczek i punktów pierwszej pomocy, to ustala się je w porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, przy uwzględnieniu rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń.

Apteczki oraz punkty pierwszej pomocy oznakowuje się znakami zgodnymi z Polskimi Normami.

Wyposażenie zakładowej apteczki pierwszej pomocy

Polskie przepisy BHP nie precyzują, co powinno znajdować się w zakładowej apteczce pierwszej pomocy. Dobrą praktyką jest wyposażenie apteczki zgodnie z normami DIN:

• DIN 13157 – zestaw przeznaczony do zabezpieczenia mniejszych zakładów pracy, np. biur, urzędów do 50 osób, mniejszych magazynów czy zakładów produkcyjnych do 20 osób;
• DIN 13169 – zestaw przeznaczony do zabezpieczenia miejsc, w których zatrudniona jest większa liczba osób i występuje większe ryzyko wypadków.

Apteczka zgodna z normą DIN 13169 jest rozbudowaną wersją zestawu podstawowego, zgodnego z DIN 13157.

W apteczce wyposażonej według wymagań normy DIN powinny znaleźć się:

• plastry z opatrunkiem,
• plaster na szpulce,
• bandaże elastyczne,
• opatrunki w różnych rozmiarach,
• kompres na rany,
• kompres na oko,
• zimny kompres,
• chusta z fizeliny,
• chusta opatrunkowa,
• koc termiczny,
• worki foliowe,
• rękawiczki jednorazowe.

W apteczce nie powinny znajdować się leki. Warto natomiast wyposażyć apteczkę w przydatne akcesoria, takie jak np.: nożyczki, aparat do sztucznego oddychania i aparat do płukania oka.

Aparat do płukania oka a wyposażenie ADR

Zgodnie z przepisami pojazdy przewożące towary niebezpieczne muszą być wyposażone w odpowiednie środki ochrony ogólnej i indywidualnej. Do standardowego wyposażenia należy m.in. płyn do płukania oczu (nie dotyczy to pojazdów oznakowanych naklejkami ostrzegawczymi ADR o numerach 1, 1.4, 1.5, 2.1, 2.2, 2.3). Może to być butelka roztworem soli fizjologicznej, z ergonomiczną nakrętką, która ułatwi przemycie oka. Dobrze zaopatrzyć pojazd w kilka takich butelek z aparatem do płukania, aby w razie potrzeby płynu starczyło na kilkanaście minut opłukiwania. W jednostkach przewożących zasady i kwasy dobrą alternatywą dla roztworów NaCl są preparaty z buforowanym roztworem fosforanowym przywracające naturalne pH oka.

Aparat do płukania oka w apteczce pierwszej pomocy – FAQ