Nakaz stosowania ochrony stóp – oznakowanie i przepisy BHP
Jak powinny być oznakowane miejsca, w których obowiązuje nakaz stosowania ochrony stóp? Co mówią przepisy na temat stosowania środków ochrony indywidualnej?
Środki ochrony indywidualnej a przepisy BHP
W wielu sektorach, takich jak budownictwo, przemysł ciężki czy logistyka, ze względu na występujące zagrożenia konieczne jest stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, np. specjalnego obuwia ochronnego. Przygniecenia stóp przez ciężkie przedmioty, kontakt z substancjami chemicznymi czy poślizgnięcia mogą prowadzić do czasowej niezdolności do pracy, a w skrajnych przypadkach – do trwałych uszczerbków na zdrowiu.
Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów BHP (zał. nr 2: Szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej) wskazuje, że ŚOI powinny być stosowane, jeżeli zagrożeń nie można uniknąć lub wystarczająco ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy. Pracodawca ma obowiązek zapewnić ŚOI:
- odpowiednie do istniejącego zagrożenia i niepowodujące same z siebie zwiększonego zagrożenia,
- z uwzględnieniem warunków w danym miejscu pracy,
- z uwzględnieniem wymagań ergonomii i stanu zdrowia pracownika,
- odpowiednio dopasowane do użytkownika (po wykonaniu niezbędnych regulacji).
Nakaz stosowania ochrony stóp – oznakowanie
Prawidłowe oznakowanie miejsc, gdzie używanie ochrony stóp jest obowiązkowe, ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa. Znaki nie tylko przypominają o obowiązku używania określonego rodzaju środków ochrony indywidualnej, ale jednocześnie zwiększają świadomość na temat występujących zagrożeń.
Do informowania o konieczności używania środków ochrony stóp stosuje się znaki nakazu BHP zgodne z normą ISO 7010 – okrągłe znaki z niebieskim tłem i białym piktogramem.
Nakaz stosowania ochrony stóp. Na znaku znajduje się piktogram przedstawiający but ochronny.
Nakaz stosowania obuwia antystatycznego / stosuj obuwie specjalne. W miejscach, gdzie występują szczególe zagrożenia, mogą występować bardziej precyzyjne znaki BHP. Nie tylko informują o konieczności stosowania ochrony stóp, ale wskazują jej konkretny typ.
Aby oznakowanie spełniało swoje zadanie, musi być odpowiednio rozmieszczone. Znaki BHP powinny być umieszczane na wysokości wzroku, w miejscach dobrze oświetlonych. Nie mogą być zasłonięte innymi elementami. Ważne, by były odporne na warunki środowiskowe, np. wilgoć, promieniowanie UV, zabrudzenia – dzięki temu pozostaną czytelne.
Znaki nakazu ochrony stóp powinny znajdować się przy wejściach na teren robót, hal, magazynów, laboratoriów i innych miejsc wymagających stosowania obuwia ochronnego.
Zagrożenia i prace, przy których może być konieczne stosowanie ochrony stóp
Zagrożenia fizyczne – mechaniczne
| Zagrożenie | Rodzaj ŚOI stóp |
| Spadające lub wyrzucone przedmioty Zderzenia z przeszkodą Strumienie pod wysokim ciśnieniem | Obuwie: buty, buty z wysokimi cholewkami itp. Obuwie z noskami ochronnymi Obuwie z zabezpieczeniem śródstopia Obuwie antypoślizgowe |
| Upadki na skutek poślizgnięcia | Obuwie przeciwpoślizgowe |
| Drgania (wibracje) | Obuwie antywibracyjne |
| Statyczny ucisk na części ciała | Obuwie z noskami ochronnymi |
| Otarcia, ukłucia, ugryzienia, cięcia lub odcięcia, zaciśnięcia, ukąszenia, przekłucia lub przebicia | Obuwie z oporem penetracyjnym |
Zagrożenia fizyczne – termiczne
| Zagrożenie | Rodzaj ŚOI stóp |
| Wysoka temperatura lub ogień | Obuwie chroniące przed wysoką temperaturą lub ogniem |
| Niska temperatura | Obuwie chroniące przed niską temperaturą |
Zagrożenia fizyczne – elektryczność
| Zagrożenie | Rodzaj ŚOI stóp |
| Porażenie prądem | Obuwie elektroizolacyjne |
| Elektryczność statyczna | Obuwie antystatyczne/przewodzące |
Zagrożenia chemiczne – płyny
| Zagrożenie | Rodzaj ŚOI stóp |
| Zanurzenie Rozpryski, spryskania i strumienie | Buty ochronne chroniące przed chemikaliami |
Zagrożenia biologiczne – czynniki biologiczne zawarte w płynach
| Zagrożenie | Rodzaj ŚOI stóp |
| Rozpryski, spryskanie i strumienie | Ochrona na obuwie i getry |
Nakaz stosowania ochrony stóp – FAQ
Nie, obowiązek stosowania ochrony stóp dotyczy tylko tych stanowisk, na których występuje ryzyko urazy stóp, jeśli występujących zagrożeń nie można wyeliminować lub zminimalizować przez zastosowanie środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy.
Tak, mówi o tym art. 2376 § 1 kodeksu pracy. Zgodnie z nim pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie ŚOI zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy.
Obuwie robocze stosuje się w celu zachowania higieny i komfortu – nie mają cech ochronnych. Obuwie ochronne mają specjalną konstrukcję i elementy, wykonane są z odpowiednich materiałów. Ich zadaniem jest ochrona przed działaniem występujących w pracy czynników niebezpiecznych i szkodliwych.
