Prace szczególnie niebezpieczne – przepisy ogólne
Prace szczególnie niebezpieczne to takie, które charakteryzują się występowaniem zwiększonych zagrożeń dla zdrowia i życia osób, które je wykonują. Przepisy, związane z bezpieczeństwem przy tego rodzaju pracach, znajdują się m.in. w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Prace szczególnie niebezpieczne
Przez prace szczególnie niebezpieczne rozumie się prace, o których mowa w rozdziale 6. Rozporządzenia, a także prace określone jako szczególnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczących BHP lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji. Szczególnie niebezpieczne mogą być również prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, jeżeli za takie uzna je pracodawca.
Wykaz prac szczególnie niebezpiecznych
Rozporządzenie kwalifikuje następujące zajęcia jako prace szczególnie niebezpieczne:
- Roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe, prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części.
- Prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych.
- Prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych.
- Prace na wysokości.
Warto podkreślić, że nie jest to zamknięty wykaz prac szczególnie niebezpiecznych, a jedynie wytyczne, dzięki którym można poszczególne zajęcia zakwalifikować w ten sposób. Zgodnie z przepisami na pracodawcy leży obowiązek ustalenia i aktualizowania wykazu prac szczególnie niebezpiecznych, które występują w zakładzie pracy.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca określa szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych. W szczególności zapewnia:
- Bezpośredni nadzór nad tymi pracami – wyznaczonych w tym celu osób.
- Odpowiednie środki zabezpieczające (w tym środki ochrony indywidualnej).
- Instruktaż pracowników, obejmujący w szczególności imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadać, wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach.
Pracodawca musi również zapewnić, aby dostęp do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych miały jedynie osoby upoważnione i odpowiednio poinstruowane.